Petrovac na Mlavi je grad bogate sportske tradicije, koja datira od 20-ih godina 20. veka. Pre osnivanja sadašnjeg Fudbalskog kluba „Sloga“ bilo je nekoliko klubova, koji su postavili temelj „najpopularnije sporedne stvari na svetu“, kao i sportu mlavskog kraja u celini. Sport se razvijao, a organizacija koja okuplja sve klubove, Sportski savez opštine Petrovac na Mlavi, proglašen je za jednog od najboljih teritorijalnih saveza Srbije. Kroz projekat na portalu „Trag“ želimo da predstavimo Petrovac kao uspešnu sportsku sredinu.
Srbija se prvi put pojavila na letnjim Olimpijskim igrama 1912. godine. Ove igre održane su u Stokholmu, a našu zemlju predstavljala su dvojica sportista.
Dragutin Tomašević, prvi srpski olimpijac
Jedan od prvih srpskih takmičara na najvećoj smotri sporta bio je Dragutin Tomašević, koji je rođen u selu Bistrica, kod Petrovca na Mlavi, 20. aprila 1890 godine, kao najstariji sin u sedmočlanoj porodici Miloša i Stane Tomašević, trgovaca.
Dragutin je sa 15 godina otišao u Beograd, kako bi završio školu i nastavio porodični posao, ali se ubrzo posvetio sportu. Postao je zapaženi član Sokolskog društva „Dušan Silni“ i tu pokazao interesovanje za gimnastiku i atletiku. Tih godina bio je učesnik svih takmičenja koje je organizovao Srpski olimpijski klub. Zanimljivo je da se Tomašević, kao osoba željna izazova, 1909. godine trkao sa vozom, koji je saobraćao na relaciji Požarevac – Petrovac na Mlavi, i naravno pobedio. Dragutin je pošao sa železničke stanice u Požarevcu zajedno sa vozom. Pretrčao je negde oko 40 kilometara i stigao u Petrovac na Mlavi pre voza.
Dragutin Tomašević je uvideo da mu dugoprugaške discipline najviše prijaju i postao je redovni učesnik takvih takmičenja. On je bio desetostruki uzastopni pobednik maratonske trke Obrenovac-Košutnjak i ovakvi rezultati podstakli su ga da sve ozbiljnije razmišlja o pokušaju plasmana na Olimpijske igre. Kao redov 18. pešadijskog puka Tomašević je 27. maja 1911. godine, na jednoj od trka u Beogradu ispunio Olimpijsku normu i stekao pravo da bude prvi srpski takmičar u istoriji Olimpijskih igara. Sledeće 1912. godine Olimpijske igre su se održavale u Stokholmu, a pored Tomaševića Olimpijsku normu ostvario je i Dušan Milošević, koji se takmičio u trci na sto metara.
Njegovo učešće na Olimpijskim igrama nije prošlo nezapaženo. Tomašević se u maratonskoj trci takmičio sa 61 trkačem. Po izlasku sa stadiona put je vodio kroz park, a staza je bila obezbeđena konopcima. Prema svedočenjima iz tog vremena tada su ispred Tomaševića istrčala trojica nepoznatih mladića i oborila ga u šanac. Dragutin je u padu povredio desnu nogu, ali je zahvaljujući snazi i borbenosti lako uspeo da se obračuna sa napadačima i nastavi trku. Po nekim izvorima, Dragutin je zauzeo 37. mesto sa dva časa i 47 minuta, a taj plasman u brojnim dokumentima potvrdio je i Svetomir Đukić, osnivač Srpskog olimpijskog pokreta. Zbog svoje hrabrosti i upornosti njemu je čestitao i osnivač modernih Olimpijskih igara Pjer de Kuberten.
Dragutin Tomašević je, nakon Olimpijskih igara u Stokholmu, započeo pripreme za sledeće igre 1916. godine u Berlinu, ali uskoro je mobilisan i smrtno ranjen u borbama na brdu Bubanj kod Kule. Preminuo je u selu Rašanac, a sahranjen je u rodnom selu Bistrici u porodičnoj grobnici, zajedno sa svojim sportskim trofejima.
Ulična trka u znak sećanja
U znak sećanja na prvog učesnika Olimpijskih igara iz Srbije u njegovoj rodnoj Bistrici i Petrovcu na Mlavi održava se „Memorijalna trka Dragutin Tomašević“ na deonici dužine 10.450 metara pod pokroviteljstvom opštine Petrovac na Mlavi i Olimpijskog komiteta Srbije.
– Organizatori tradicionalne trke su Sportski savez opštine Petrovac na Mlavi i Atletski klub „Dragutin Tomašević“, uz pomoć Mesne zajednice Bistrica, ali i veliku podršku opštine Petrovac. Ove godine, na 17. tradicionalnoj trci, 21. maja učestvovalo je 363 trkača. Po imenima učesnika ovo je ubedljivo najkvalitetnija ulična trka na 10 kilometara u regionu, a polako prerasta i u najbolje na nivou Srbije, rekao nam je Dejan Milošević, generalni sekretar Sportskog saveza opštine Petrovac na Mlavi na početku i nastavio: – Ove godine trčali su takmičari iz Splita, Zagreba, Dubrovnika, Osijeka, Podgrice, Nikšića, Skoplja, iz cele Srbije. Prema procenama stručnjaka glavni favorit, bio je Samuel Kipruto iz Kenije koji trči za Užice, koji je i pobedio u konkurnciji muškaraca. On je došao u Petrovac zajedno sa legendarnom atletičarkom Oliverom Jeftić, što je dodatno doprinelo kvalitetu manifestacije.
– Kao uvod u glavnu trku organizovane su trke na kojim je učestvovalo oko 430 dece, predškolskog i osnovnoškolskog uzrasta, u muškoj i ženskoj kategoriji. Dobro je što smo posle pauze zbog korone uspeli da vratimo dečije trke, uz podršku vaspitača, učitelja, profesora fizičkog i direktora škole. Za tri prvoplasirana deteta obezbeđene su nagrade-pehar, medalja i doploma, a robne poklone za mališane obezbedili smo uz podršku Cedevite, jednog od sponzora.
– Što se tiče seniora, nastavio je priču Milošević, nagarade su bile 40, 30 i 20 hiljada za prva tri mesta, sa velikim peharima, a od ove godine uveden je i novitet za trku, tako da su sa po 5 hiljada dinara nagrađeni svi koji su trku završili na pozicijama od 4. do 10. mesta. Razmišljali smo da povećamo nagrade za prva tri mesta, ali bi se onda više profesionalizovala trka, a nama je želja da što više rekreativaca učestvuje, naveo je Dejan Milošević i dodao je program ove lepe sportske manifestacije u centru Petrovca počeo u podne podizanjem olimpijske i srpske zastave, a usledio je zatim kraći zanimljivi kulturno-umetnički program.
Petrovačka ulična trka među najbolje organizovanim u Srbiji
– Atletski klub „Dragutin Tomašević“ postoji osam godina. Ja san preuzeo klub 2018. godine i odmah sam osnovao Školu atletike, koja je iznedrila brojne talente kao što je Filip Bojić, Lola Jordanov, Steva Vladić, Damjan Veljković i mnoga druga deca, ispričao nam je pored trkačke staze Zoran Stojanović, predsednik kluba i direktor trke i nastavio: – Za kratko vreme postigli smo zapažene rezultate na mnogim krosevima u Srbiji, na državnim prvenstvima. Tako smo u kategoriji mlađih pionira 2021. godine prvaci Srbije, a godinu pre toga smo bili vicešampioni.
– Pošto sam trčao mnoge poznate svetske maratone, od Njujorka, Londona, Pariza, Atine, Salzburga ali i u drugim mestima, naravno i u Beogradu, kao i većinu maratona i polumaratona na Balkanu, stekao sam brojna prijateljstva. Zato sam želeo da ovu trku, koja je već postojala, unapredim po modelu na svetske maratone. Od 2018. imam potpuno razumevanje i podršku lokalne samouprave u Petrovcu na Mlavi. Sve pohvale zaslužuje i Sportski savez opštine Petrovac, sa kojim je klub uspostavio odličnu saradnju. Prošle godine organizovali smo i državno prvenstvo u uličnim trkama, gde je bio rekordan broj učesnika, a imamo u najavi i Balkansko prvenstvo sledeće godine.
– Da bi se zadržao kvalitet broj učesnika u glavnoj trci seniora i juniora-u muškoj i ženskoj konkurenciji, u Memorijalnoj trci „Dragutin Tomašević“ na putu ograničili smo na 400. Vredno je istaći da je ove godine bilo bar 40 trkača koji trče 10 kilometara ispod 40 minuta.
– Organizacija ovakve trke je teška, priprema se dva meseca uz angažovanje svih službi-medicinskih, policije, komunalnih službi, ali i podršku brojnih privatnih firmi koje su obezbedile bar sredstva za osvežavanje duž staze, ali i poznatih brendova, koji su nam bili sponzori. Mnogi direktori maratona i trka na kojima sam učestvovao došli su došli u Petrovac da me podrže, a slobodno se može reći da je ovo jedna od najbolje organizovanih trka u Srbiji, pohvalio se Stojanović i istakao da je promoter ovogodišnje trke bio Edin Zuković, selektor atletske reprezentacije Srbije.
– Od najpoznatijih imena stazu su u ženskoj konkurenciji istrčale Olivera Jeftić, Teodora Simović, Nevena Jovanović, Aleksandra Uzelac, Katarina Poklon, Tea Faber iz Hrvatske. Što se tiče muške konkurencije tu su bili Đuro Bordelj, Ognjen Stojanović naš najpoznatiji trijatlonac, Miloš Dajević, Kristijan Stošić, prošlogodišnji pobednik Milan Mitrović, Stenli Kipruto, naveo je na kraju Zoran Stojanović.
Simović i Kipruto pobednici spektakla
U apsolutnoj kategoriji kod muškaraca, ubedljivo prvo mesto po treći put osvojio je Stenli Kipruto, atletičar Mladosti iz Užica, koji je stazu pretrčao za 30 minuta i 31 sekundu. Vicešampionska titula otišla je u ruke Ognjena Stojanovića iz Beogradskog trkačkog kluba, dok je treći kroz cilj protrčao Đuro Borbelj, član apatinskog tima.
U ženskoj konkurenciji slavila je novopazarska atletičarka Teodora Simović, drugo mesto pripalo je prošlogodišnjoj pobednici Oliveri Jevtić, atletičarki užičke Mladosti, dok je bronzano odličje osvojila Tea Faber iz Hrvatske. Vreme pobednice bilo je 34 minuta i 33 sekunde.
U konkurenciji Petrovčana najbrži su bili Monika Stojanović, Maja Milosavljević i Anja Stojanović (žene), Dejan Živković, Marko Stefanović i Staniša Joksić (muškarci). U kategoriji atletičara od 40 do 50 godina najbolji plasman su izborile Olivera Jevtić, Helena Gleđa i Suzana Šuster Radojević u ženskoj, kao i Blažo Maksimović, Dejan Marković i Milan Marinković u muškoj konkurenciji. Najuspešnije u kategoriji od 50 do 60 godina bile su Aniko Jablan, Dragica Mitić i Gordana Diković Jovanović, dok su kod vršnjaka u muškoj konkurenciji to bili Zdravko Mišović, Danijel Ikica i Veljko Popović. U kategoriji 60 plus najbolje rezultate kod žena postigle su Marija Jovin, Nada Rusić i Slavica Neta, a kod muškaraca Jovan Glišić, Miša Segedi i Zoran Janković.
– Ovaj tekst nastao je u sklopu projekta Vek kotrljanja „bubamare“, koji sufinansira Opštinsko veće opštine Petrovac na Mlavi po osnovu Konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Petrovac na Mlavi u 2022. godini.
– Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Tekst: Trag.rs
Foto: Trag.rs / D. D.